Intro
Je puber doet iets en jij voelt je bloeddruk stijgen.
De chaos in hun kamer.
Het eeuwige uitstel van huiswerk.
De branie in hun stem.
Je roept geïrriteerd: “Waarom ben je zo slordig, koppig of luidruchtig?” Maar diep vanbinnen knaagt er iets. Dit voelt akelig bekend.
Wat als de dingen die je het meest irriteren aan je puber juist de dingen zijn die jij zelf nog niet onder de knie hebt? Wat als jouw kind, hoe onhandig ook, een spiegel is die je laat zien waar jij nog te leren hebt? Dat is geen aanklacht. Het is een uitnodiging.
Herkenning
Veel ouders herkennen dit soort momenten.
Je wilt dat je kind rustiger is, terwijl jij zelf de hele dag van hot naar her rent met tien dingen tegelijk. Je ergert je aan hun koppigheid, maar iedereen in je omgeving weet dat jij ook niet bepaald makkelijk toegeeft. Hun chaos maakt je gek, maar je eigen bureau lijkt verdacht veel op een rampgebied.
Kinderen zijn spiegels. Ongemakkelijk eerlijk. Ze reflecteren eigenschappen terug die we liever niet zien bij onszelf. Zonder filter, zonder vriendelijk Instagram-effectje dat de kreukels gladstrijkt.
En dat maakt de irritatie dubbel. Je ergert je niet alleen aan hun gedrag, maar ook aan de confrontatie met jezelf.
Inzicht
Wat er gebeurt: je puber raakt stukken in jou die nog openstaan.
Dat kan oud zeer zijn. Misschien werd jij vroeger niet gehoord, en voelt hun grote mond extra pijnlijk omdat het die oude wond openmaakt. Het kan ook gaan om eigenschappen die je zelf hebt moeten onderdrukken. Als jij nooit boos mocht zijn, irriteert hun boze bui je dubbel. En soms gaat het gewoon om patronen die je zelf ook hebt. Je zegt dat ze moeten opruimen, maar ondertussen struikel je zelf dagelijks over de wasmand.
Je puber houdt je een spiegel voor. Niet om je neer te sabelen, maar om je uit te nodigen. Als je dat durft te zien, kan er iets veranderen.
Waarom spiegels zo lastig zijn
Het puberbrein vergroot alles uit. Hun ongeduld wordt een orkaan, hun koppigheid een betonnen muur. Dat is confronterend, zeker als je weet dat diezelfde trekjes ook in jou zitten. Daarom voelt het vaak alsof jij tegen een overdrijving van jezelf aanloopt. Het is niet alleen hun lawaai dat je irriteert, maar ook de echo van jouw eigen gedrag.
Quick wins – vier stappen
- Stop met de zondebok. Vraag jezelf bij irritatie: wat raakt dit in mij? Vaak merk je dat jouw emotie groter is dan de situatie.
- Schrijf het op. Noteer drie dingen die je het meest storen aan je puber. Vraag daarna eerlijk: herken ik dit bij mezelf? Het antwoord is vaker “ja” dan je denkt.
- Geef taal in plaats van kritiek. Niet: “Je bent lui.” Wel: “Ik zie dat je moeite hebt om te starten. Dat herken ik zelf ook.” Daarmee maak je verbinding in plaats van afstand.
- Zet het licht op jezelf. Laat zien dat je zelf ook oefent. Zeg: “Ik probeer beter op te ruimen. Zullen we samen een kwartier doen?” Je puber ziet dat veranderen mogelijk is en voelt dat jullie in hetzelfde team zitten.
Extra verdieping
Dit vraagt lef. Want het is makkelijker om te wijzen naar je kind dan om naar jezelf te kijken. Toch is zelfreflectie de kortste weg naar verandering.
Bedenk: je hoeft niet perfect te zijn. Juist het erkennen van je eigen tekortkomingen maakt je geloofwaardig. Pubers prikken feilloos door schijnheiligheid heen. Als jij laat zien dat je zelf nog leert, zullen zij eerder bereid zijn hetzelfde te doen.
Voorbeelden uit het dagelijks leven
Een vader werd gek van het uitstelgedrag van zijn zoon. Tot hij zag dat hij zelf wekenlang een klus voor zich uitschoof. Toen hij dit eerlijk uitsprak, konden ze samen afspraken maken.
Een moeder die vond dat haar dochter te brutaal was, realiseerde zich dat ze zelf ook fel uit de hoek kwam als ze moe was. Door dit te erkennen, werd het gesprek zachter.
Een ouder die klaagde over rommel ontdekte dat haar eigen slaapkamerkast net zo’n chaos was. Samen maakten ze er een spel van om elke dag tien minuten op te ruimen.
Conclusie
Als jij je kind wilt veranderen, kijk eerst naar jezelf. Vaak is je puber niet lastig, maar eerlijk. Ze zijn een spiegel die laat zien waar jij nog werk hebt.
Dat is confronterend, maar ook bevrijdend. Want als jij je eigen stukken opruimt, hoeft je kind dat niet voor jou te dragen. Dan verandert de dynamiek vanzelf. Je hoeft je puber niet te perfectioneren, je hoeft alleen eerlijker te worden naar jezelf.
Wil jij ook leren hoe je die spiegel gebruikt zonder jezelf af te branden en ontdekken hoe je je eigen triggers aanpakt zonder strijd met je kind?
Lees ons e-book Verbinden met je puber (€9,99). Of ga voor de Puberproof Basics-training (DIY, €149)