Alles wat je bij jezelf hebt weggestopt en niet wil voelen, kan ik liefdevol wakker kussen

Alles wat je bij jezelf hebt weggestopt en niet wil voelen, kan ik liefdevol wakker kussen

Emoties spiegelen tussen ouder en puber

Je zit met een kop thee. Uitgeblust. Je denkt: rustig blijven nu. Op dat moment barst je puber in tranen uit. Of ze beginnen een driftbui die klinkt alsof de wereld vergaat. En jij denkt: Serieus? Nu?
Het voelt soms alsof ze expres het verkeerde moment kiezen. Maar eigenlijk gebeurt er iets bijzonders: je puber spiegelt liefdevol wat jij zelf niet durft te voelen. Verdriet, woede, onzekerheid — alles wat jij wegdrukt, voelen zij feilloos aan.

Jouw weggestopte emoties in hun gedrag 

Veel ouders herkennen dit patroon:

  • Jij slikt je boosheid in, en je puber smijt met deuren.
  • Jij negeert je verdriet, en je puber huilt zonder duidelijke reden.
  • Jij houdt je sterk, en je puber ontploft.
  • Jij verdooft je stress met druk zijn, en je puber wordt nóg drukker.

Wat jij bij jezelf onderdrukt, laat je puber onbewust zien.

pubers als emotionele spiegels

Kinderen zijn emotionele spiegels. Hun zenuwstelsel stemt zich af op dat van jou. Wat jij onderdrukt, dragen zij naar buiten. Niet omdat ze je last willen dragen, maar omdat ze onbewust vergroten wat jij wegduwt. Hun driftbui is soms jouw ingeslikte woede, hun tranen weerspiegelen jouw oude pijn, hun onrust echoot jouw stress.

Wat er in het puberbrein gebeurt 

Het puberbrein is hypergevoelig. Spiegelneuronen kopiëren emoties van anderen. Als jij spanning voelt maar dat niet uit, pikken zij dat feilloos op. Omdat hun prefrontale cortex — de “rem” op emoties — nog niet af is, gooien zij eruit wat jij probeert binnen te houden.

Waarom dit confronterend voelt 

Als ouder wil je sterk zijn en je kind niet belasten. Maar je puber voelt tóch wat er onder de oppervlakte speelt. Hun heftige gedrag is vaak een spiegel van jouw weggestopte gevoelens. Dit vraagt niet om schuldgevoel, maar om eerlijkheid: durf jij zelf te kijken?

Vier stappen om de spiegel te gebruiken

  1. Gebruik het als kans – zie hun gedrag als uitnodiging tot groei.
  2. Erken de spiegel – vraag jezelf: weerspiegelt dit iets wat ik wegdruk?
  3. Sta het toe – laat emoties er zijn, zonder meteen te fixen.
  4. Ontlast je kind – zeg: “Dit is mijn gevoel, niet jouw last.”

Extra tips voor dagelijks gebruik 

Naast de quick wins kun je ook op langere termijn aan de slag:

  • Modelleer herstel: zeg na een uitbarsting: “Dit kwam omdat ik mijn gevoel wegdrukte. Dat is niet jouw last.”
  • Reflecteer dagelijks: welke gevoelens heb ik vandaag weggestopt?
  • Oefen met kleine emoties: laat kleinigheden toe, zodat grote niet opstapelen.
  • Praat met volwassenen: deel je zorgen met partner of vriend(in), niet met je puber.

Voorbeelden uit de praktijk 

  • Een moeder die haar frustratie over werk inslikte, kreeg een dochter met driftbuien. Toen ze opener werd, namen de buien af.
  • Een vader die nooit huilde om zijn overleden vader, had een zoon die vaak “zonder reden” huilde. Pas toen hij zelf verdriet toeliet, werd zijn zoon rustiger.
  • Een ouder die altijd sterk wilde zijn, kreeg een “overgevoelige” puber. Toen de ouder zachter werd, hoefde het kind niet meer zo extreem te reageren.. 

Conclusie 

Je puber voelt wat jij niet wilt voelen. Driftbuien of tranen zijn vaak spiegels van jouw eigen weggestopte emoties. Pijnlijk, maar ook waardevol: want als jij je gevoelens durft toe te laten, hoeft je puber ze niet meer voor je te dragen. Zo ontstaat lucht, rust en diepere verbinding.

👉 Wil je leren hoe je deze spiegel gebruikt om dichterbij te komen in plaats van uit elkaar te drijven? Lees ons e-book Verbinden met je puber (€9,99) of start met Puberproof Basics (DIY, €149).

Ouderschap is een spiegel – Ouders van nu

Mag ik de hoofdrol spelen in mijn eigen film, of wil je dat ik de hoofdrol speel in die van jou?

Mag ik de hoofdrol spelen in mijn eigen film, of wil je dat ik de hoofdrol speel in die van jou?

Intro 

“Als ik vroeger de kans had gehad, dan was ik…” 
Herkenbaar? Veel ouders willen hun kinderen behoeden voor dezelfde gemiste kansen of fouten. Het komt voort uit liefde: je gunt je puber meer dan jij ooit hebt gehad. Maar soms voelt je kind ondertussen de druk van een script dat niet het hunne is. 
Kinderen zijn geen acteurs in een remake van jouw leven. Ze zijn de hoofdrolspelers in hun eigen film. Jij mag in de aftiteling, misschien een cameo spelen, maar het verhaal is van hen. 

Herkenning 

Misschien herken je dit soort situaties. 
Je stuurt je puber richting een sport die jij vroeger zelf had willen doen, maar nooit hebt gedurfd. 
Je zegt: “Ik had zo graag dat ik…” en je hoopt dat zij het nu oppakken. 
Je voelt teleurstelling wanneer ze een route kiezen die je zelf nooit voor ogen had. 
Of je merkt dat je éxtra trots bent als ze precies in jouw voetsporen stappen. 
Op het eerste gezicht lijkt het onschuldig. Je motiveert, stimuleert, geeft richting. Maar als je eerlijk kijkt, zie je dat er iets schuurt. Want jouw kind krijgt de hoofdrol in een film die niet hun eigen verhaal vertelt. 
En pubers voelen dat feilloos aan. Ze hebben een radar voor authenticiteit en pikken de kleinste signalen op. Als jouw trots meer zegt over jouw verleden dan over hun heden, merken ze dat. 

Inzicht 

Projecties zijn bijna altijd geboren uit liefde en angst. 
Liefde, omdat je gunt wat jij hebt gemist. Je wilt dat ze kansen grijpen, dromen najagen, succes behalen. 
Angst, omdat je niet wilt dat ze struikelen zoals jij. Je probeert ze te behoeden voor pijn, teleurstelling of spijt. 
Maar precies daardoor maak je hun leven minder vrij. In plaats van regisseur van hun eigen film, worden ze acteur in jouw reprise. Hun autonomie verdwijnt, jouw verwachtingen vullen het scherm. 

Wat dit met een puber doet 

Pubers zoeken juist in deze levensfase hun eigen identiteit. Hun brein is volop bezig met vragen als: Wie ben ik? Wat wil ik? Waar hoor ik bij? Als jij hun keuzes inkleurt met jouw dromen en angsten, leren ze minder goed vertrouwen op hun eigen kompas. 

Gevolgen die je kunt zien: 

  • Een puber die alles doet om jou trots te maken, maar zichzelf verliest. 
  • Een puber die zich juist extra afzet, omdat jouw film hun stikt. 
  • Een puber die besluiteloos wordt, omdat ze bang zijn om het verkeerde script te kiezen. 

Wat ze nodig hebben, is een ouder die naast hen in de bioscoopstoel zit. Een ouder die lacht, klapt, popcorn doorgeeft en zegt: Ik ben benieuwd hoe jouw verhaal loopt. 

Waarom dit zo moeilijk is voor ouders 

Het is bijna natuurlijk om je eigen dromen door te geven. Je hebt ervaring, je ziet patronen en je denkt: ik weet hoe dit afloopt. Maar jouw leven is niet hun leven. Hun verhaal kent andere personages, andere kansen, andere obstakels. 
Daarnaast speelt er nog iets. Als je puber slaagt of faalt, voelt dat vaak persoonlijk. Hun keuzes raken jouw trots. Hun fouten raken jouw angsten. Het maakt opvoeden soms tot een emotionele achtbaan. 
De kunst is om het script uit handen te geven, terwijl je wel betrokken blijft. Je hoeft geen regisseur te zijn om een betekenisvolle rol te spelen. Soms is een cameo genoeg. 

Quick wins – zes stappen om hun film terug te geven 

1. Check je taal. 
Luister eens kritisch naar jezelf. Hoe vaak zeg je: “Dat had ik vroeger ook graag gedaan”? Daarmee schuif je onbewust jouw verhaal in hun handen. Probeer taal te gebruiken die hun perspectief centraal zet: “Wat zou jij willen proberen?” 

2. Stel vragen in plaats van adviezen te geven. 
Een simpele: “Waar word jij enthousiast van?” opent meer deuren dan: “Dit zou goed bij je passen.” Pubers voelen zich gezien wanneer hun eigen verlangens leidend zijn. 

3. Laat verschil bestaan. 
Misschien kies jij altijd voor zekerheid, en kiest je puber voor avontuur. Of andersom. Hun keuzes hoeven niet jouw keuzes te zijn. Verschillen zijn geen bedreiging, maar kansen voor groei. 

4. Vier hun plotwendingen. 
Misschien verandert je puber drie keer van richting. Misschien kiezen ze een pad dat jij niet begrijpt. Zie het als een filmgenre dat je zelf niet zou kijken, maar waar je toch van kan genieten omdat zíj schitteren. 

5. Deel je eigen verhaal eerlijk, maar kort. 
Het is prima om te zeggen: “Ik had die kans niet, en dat vond ik jammer.” Maar maak er geen script van. Vertel je verhaal als achtergrond, niet als leidraad. 

6. Bied veiligheid in plaats van regie. 
Jouw rol is de veilige basis. Jij hoeft hun keuzes niet te regisseren. Jij bent degene die applaudisseert, opvangt als het misgaat, en blijft zitten als de zaal donker wordt. 

Extra voorbeelden uit de praktijk 

Een moeder die altijd ballerina had willen worden, schreef haar dochter in voor dansles. Haar dochter hield het een jaar vol en stapte toen over naar voetbal. Pas toen de moeder besefte dat haar eigen droom meespeelde, kon ze opgelucht applaudisseren vanaf de zijlijn van het voetbalveld. 
Een vader die spijt had dat hij nooit gestudeerd had, pushte zijn zoon richting universiteit. Zijn zoon wilde eigenlijk een vak leren. Toen de vader losliet, bloeide de jongen op in een leerwerktraject. 
Een ouder die zijn dochter een tussenjaar in het buitenland adviseerde, kreeg terug: “Ik wil gewoon meteen studeren.” Door dat te respecteren, gaf hij haar vertrouwen. Het werd geen reprise van zijn gemiste kans, maar een première van haar eigen pad. 

Conclusie 

Je puber is geen figurant in jouw film. Ze zijn de hoofdrolspeler in hun eigen script. 
Loslaten betekent niet dat je verdwijnt. Het betekent dat je van regisseur naar supporter gaat. Je bent niet langer degene die aanwijzingen roept, maar degene die applaudisseert als ze hun eerste stap zetten. Hun leven is geen reprise van het jouwe. Het is een première, compleet met bloopers, onverwachte wendingen en muziek die jij misschien niet eens leuk vindt. 
En dat is precies de magie van ouderschap: leren genieten van een film die jij niet hebt geschreven, maar waar je wel met liefde naar mag kijken. 

Wil jij leren hoe je verwachtingen loslaat en écht de regisseursstoel teruggeeft? Lees ons e-book Verbinden met je puber (€9,99). Of volg Puberproof Samen Slim (groepstraject, €349) en ontdek samen met andere ouders hoe je applaus geeft in plaats van aanwijzingen. 

Beantwoord mijn schreeuw met liefde

Beantwoord mijn schreeuw met liefde

Je puber schreeuwt. Hard. Woorden die je raken als pijlen:
“Je begrijpt me nooit!”
“Laat me met rust!”
“Jij verpest alles!”

En jij? Jij voelt de woede, de pijn, misschien ook de neiging om terug te schreeuwen. Want laten we eerlijk zijn: wie vindt het fijn om op deze manier behandeld te worden?

Toch gebeurt er onder die schreeuw iets bijzonders. Achter al dat volume zit vaak maar één boodschap: Hoor mij. Zie mij. Hou nog van me, ook nu.

Het vraagt ongelofelijk veel kracht van jou als ouder om dat te herkennen. Maar als je het leert, verandert schreeuwen van oorlog in een uitnodiging tot verbinding.


Herkenning

Veel ouders herkennen dit soort situaties:

  • Je puber gooit de deur dicht en roept: “Jullie snappen er echt helemaal niks van!”
  • Je probeert rustig te blijven, maar na de derde keer “Doe normaal!” schiet jij óók uit je slof.
  • Je voelt je diep geraakt, omdat je puber alles lijkt af te wijzen wat jij met liefde probeert te geven.
  • Na afloop heb je spijt. Van je woorden. Van je toon. Van het feit dat je weer in dezelfde valkuil stapte.

Het voelt alsof je voortdurend in een strijd zit waarin niemand wint. Maar achter al dat kabaal schuilt geen haat. Het is een verkapte hulpkreet.


Inzicht

Boosheid en schreeuwen zijn geen misdaad. Het zijn emoties in overdrive. In de puberteit is het brein nog volop in ontwikkeling. De prefrontale cortex – het deel dat regelt dat je nadenkt voordat je reageert – is nog niet af. Het limbisch systeem – dat van emoties en prikkels – draait juist overuren.

Wat betekent dat?

  • Je puber voelt intenser.
  • Ze reageren sneller.
  • Hun vermogen om te reguleren is nog beperkt.

Daarom schreeuwen ze. Niet omdat ze jou haten, maar omdat hun binnenwereld overloopt.

Jouw reactie bepaalt vervolgens wat ze leren:

  • Als jij terugschreeuwt, leren ze dat boosheid gelijkstaat aan strijd.
  • Als jij je terugtrekt, leren ze dat boosheid gevaarlijk is.
  • Als jij aanwezig blijft met liefde, leren ze dat boosheid er mag zijn én dat verbinding mogelijk blijft.

Dat is geen soft gedoe. Dat is emotionele veiligheid. En dat is de basis waarop je puber leert zijn of haar emoties later zélf te reguleren.


Waarom dit zo moeilijk is

Omdat het pijn doet.
Een puber die schreeuwt, kan je het gevoel geven dat je faalt. Dat je niet gewaardeerd wordt. Dat je machteloos bent. En eerlijk: vaak raakt het aan je eigen oude pijn. Misschien herken je het uit je jeugd, waarin schreeuwen nooit mocht. Of juist altijd de norm was.

Dan is het extra lastig om niet terug te vallen in je automatische reactie: vechten of vluchten. Maar dit is precies het punt waar jij als ouder de toon zet.


Quick win: 5 stappen om schreeuwgedrag te beantwoorden met liefde

  1. Adem voor je reageert.
    Klinkt cliché, werkt echt. Een diepe ademhaling zorgt dat jouw brein niet in paniekstand schiet.
  2. Herken de boodschap achter de schreeuw.
    Vraag jezelf: wat wil mijn kind nu écht zeggen? Vaak is het: “Zie mij. Hoor mij.”
  3. Blijf fysiek en emotioneel aanwezig.
    Loop niet weg tenzij het onveilig is. Zeg: “Ik ben hier. We praten als je rustiger bent.”
  4. Normaliseer emoties.
    Zeg: “Boos zijn mag. Maar we zoeken een manier zonder elkaar pijn te doen.”
  5. Reflecteer samen na afloop.
    Als de storm voorbij is, vraag: “Wat maakte je zo boos? En wat had je op dat moment nodig?”

Zo wordt een conflict een kans om te leren, in plaats van een strijd om te winnen.


Het verschil dat dit maakt

Wanneer jij boosheid ontmoet met liefde:

  • Je puber voelt zich veilig, ook als hij of zij fouten maakt.
  • Er ontstaat minder escalatie, omdat jij de brand niet verder aanwakkert.
  • Je kind leert dat emoties er mogen zijn, maar niet ten koste van de relatie.
  • Jullie band verdiept zich, juist doordat je laat zien: ook in de storm blijf ik.

En dat is een levensles die je puber later meeneemt in vriendschappen, relaties en werk.


Conclusie

Je puber schreeuwt. Het is hard, pijnlijk en vermoeiend. Maar onder die schreeuw zit vaak een fluistering: “Beantwoord mij met liefde.”

Als jij dat lukt – niet perfect, maar stap voor stap – geef je je kind het mooiste cadeau. Het besef dat liefde niet verdwijnt als emoties hoog oplopen.

En dát maakt een puber sterk genoeg om later zelf te leren: boosheid is niet gevaarlijk. Het is gewoon een emotie.



Wil je leren hoe je boosheid van je puber beantwoordt met verbinding in plaats van strijd?

Lees ons e-book Verbinden met je puber (€9,99).
Of start met Puberproof Basics (DIY, €149) en ontdek hoe je ruzie ombuigt naar relatie.

Externe bron: Meer lezen over emoties in de pubertijd? Zie Nederlands Jeugdinstituut.